بیش از هزاران سال، از دوران پیشدادیان و کیانیان گرفته تا هخامنشیان، ساسانیان و دوره‌های مختلف اسلامی، ذوق و هنر ایرانی همواره در قالب‌های هندسی، ریاضی و مهندسی تجلی یافته و در معماری این سرزمین به اوج خود رسیده است.
خلق هر اثر معماری برگرفته از باورها، اندیشه‌ها و طرح‌هایی است که پیش از ساخت در ذهن هنرمندان و مهندسان شکل گرفته است. نمونه‌های بارز این هنر را می‌توان در آثاری همچون تخت جمشید، کاخ کسرا و مسجد جامع اصفهان مشاهده کرد. سازه‌هایی که با هزاران جزء کوچک، نظم و هماهنگی را به نمایش می‌گذارند و نشان از آگاهی عمیق ایرانیان به دانش ریاضی و اندازه‌گیری دارد. این شواهد بیانگر آن است که جغرافیای سیاسی و تاریخی ایران از دیرباز خاستگاه و مروج دانش مهندسی بوده است.
ایرانیان در تمامی دوران‌های تاریخی، از تمدن‌های آجامیان تا آبادایان، از هخامنشیان تا ساسانیان و پس از آن در دوره‌های اسلامی، همواره به هنر و معماری توجه داشته‌اند. این هنر در کنار ساختار هندسی و فنی، روح خاصی به سازه‌ها و بناها بخشیده است.
اما پرسش اینجاست که چرا امروز در سیمای شهرهای ما دیگر اثری از بناهایی که نشانگر این اندیشه و هویت تاریخی هستند، دیده نمی‌شود؟ این انقطاع و انحطاط در معماری ایرانی از کجا ناشی شده است؟
در دوران کنونی، که بیش از همیشه به اندیشه و تفکر نیاز داریم، برای تداوم بقا در جهان پرآشوب امروز باید به ریشه‌های فرهنگی و تاریخی خود بازگردیم. اما آنچه امروزه شاهد آن هستیم، گسست میان انسان ایرانی و هنر معماری اوست؛ خانه‌ها و سازه‌هایی که بی‌قواره و بدون روح تاریخی بنا شده‌اند و در آن‌ها انسان معاصر احساس غربت می‌کند.
شهرهای ما در برابر هجوم مدرنیته خالی از مفاهیمی شده‌اند که هزاران سال بر اساس منش و بینش خردگرایانه ایرانیان بنا شده بود. سازه‌های مدرن، جدا از هرگونه روح معماری ایرانی، نتیجه نگاهی صرفاً سوداگرایانه به طراحی شهری هستند.
بدون شک، هر سازه‌ای انعکاسی از روحیات و خلقیات انسان‌ها در عصر و زمانه خود است. در این راستا، روز مهندس می‌تواند فرصتی برای بازنگری در اصول مهندسی و احیای روحیه همگرایی و اخلاق حرفه‌ای باشد.
این روز، فرصتی است برای تجدید حیات هنر و مهندسی ایران و بازگشت به ایده‌های بلند ایرانشهری. با مدیریت صحیح و حضور افراد کارآمد، می‌توان سرنوشت جامعه مهندسی را در مسیر پیشرفت قرار داد و بار دیگر شاهد خلاقیت و تلاش مهندسان لایق ایران‌زمین بود.
مهندسی ایران نیازمند نگاهی نو و اخلاق حرفه‌ای است تا بتواند دوباره پیوند عمیق خود را با ریشه‌های تاریخی و فرهنگی برقرار کرده و مسیر پیشرفت را طی کند.
